Hoe overbrug ik de zomerdip?

In het project Bewust Beter Beweiden komt de uitdaging om de zomerdip van het gras zo goed mogelijk te managen, regelmatig terug. Gras groeit via een kamelenbult gedurende het seizoen, met middenin de bekende zomerdip. Het bijsturen en inspelen op de (weers-) omstandigheden is een mooie kans om aan te grijpen! Het is in deze periode de uitdaging om de groei en kwaliteit van het gras zo goed mogelijk te houden. Voldoende en kwalitatief zo goed mogelijk grasaanbod tijdens de zomerdip, geeft een hogere opname, hogere melkproductie, lagere voerkosten en dus een beter saldo.

Hoe houd ik voldoende aanbod smakelijk (weide-) gras?

De zomerdip duurt vaak ca. 6 weken en begint half  juni. Tijdens de zomerdip loopt het vaak moeilijk door te droge of natte omstandigheden. De grasgroei valt opeens tegen door de droogte en de generatiewisseling van het gras. Hierdoor zijn ook vaak veel weiden doorgeschoten in de aar, wat leid tot een lagere smakelijkheid en voederwaarde. Om een goede weideplanning te maken is het belangrijk om inzicht te hebben in de grasgroei en grasopname in kilogrammen droge stof per dag. Het ver vooruitkijken en voorspellen zou nog beter zijn, maar dat gebeurd in de praktijk nog lang niet overal.

De basis bestaat uit het bepalen van de grootte van het weideplatform, dit zijn de percelen die de komende weken geserveerd staan voor weiden. Om dat te doen moet de gewenste of werkelijke weidegras opname en grasgroei bekend zijn of geschat worden.

1. In de zomer rekenen we gemiddeld met ongeveer 50-60 kg ds. groei per dag maar gedurende de zomer dip kan dat teruglopen tot rond de 30 kg ds. groei per dag.
2. De vuistregel bij omweiden is 1 kg ds. opname per uur weiden maar je kunt de vers gras opname ook bepalen uit de bijvoeding.
3. Een bedrijf met 100 melkkoeien die 6 uur weid per dag, dan is er 100×6 = 600 kg ds. aan grasgroei nodig. Uitgaande van een groei van 30 kg ds. per ha in de zomer is dat 20 ha aan weideplatform. De werkelijke opname zal meestal lager dan 6 kg ds. per koe liggen omdat er nog beweidingsverliezen zijn.
4. Door de lagere grasgroei is tijdens de zomerdip meer oppervlakte nodig dan in bijvoorbeeld het voorjaar (een groter beweidingsplatform).

De bovenstaande berekening laat duidelijk zien dat om de zomerdip in grasgroei door te komen het belangrijk is voldoende oppervlakte te reserveren voor weiden. Voldoende oppervlakte is een belangrijke tip, maar dit is niet voor iedereen mogelijk. De volgende tips zijn voor iedereen toepasbaar om de zomerdip door te komen.

• Wees voorzichtig met het maaien van de 2e snede in juni. Je maait snel teveel weg in plaats van te weinig door de afnemende grasgroei (je loopt er sneller “uit” dan dat je “erin groeit”)

• Een paar sprieten in de aar van het land wat nog geschikt is voor weiden is nog geen reden tot maaien. Beoordeel de hoeveelheid “onder gras” als er veel onder gras is wat nog niet geschoten is, liever niet maaien, maar benutten voor weiden.  Of als je hem niet nodig hebt, laat het nog even staan totdat er meer gras in de aar staat. Al het gras wil immers één keer schieten. (zie punt hieronder)

• Gras wat in de aar staat groeit nauwelijks meer, durf dus lichter te maaien, echter bij voorkeur staat wel minimaal 50% van het gras al in de aar tijdens het maaien.  Als dit niet het geval is kan het gebeuren dat veel gras alsnog gaat schieten na het maaien.

• Houd er rekening mee om de bijvoeding op stal te kunnen verhogen om op die manier de grasopname in de weide te verlagen.

Tijdens de zomerdip is het belangrijk om te blijven maaien en afwisselend te weiden zodat je ‘’jong’’ gras houd gedurende de zomerperiode.

Bemesting naast weideplanning

Naast de weideplanning is het ook van belang om goed te kijken hoeveel drijfmest er nog in de put zit. Het advies is om te zorgen dat rond 1 augustus de drijfmestput leeg is. Dit maakt dat er in veel situaties nog mest moet worden gereden op de huiskavel. Koeien eten graag van een schoon bord, dus geen mest op weidepercelen. Het advies is om deze mest na het weiden met water toe te dienen, vervolgens kunnen deze percelen nog dicht om te maaien. Afhankelijk van de hoeveelheid klei in de grond  geef je in Juli geen of een beperkte kunstmest gift op weidepercelen die geen drijfmest krijgen.  Geen kunstmest op veengrond of een kleine gift (15 – 20 kg zuiver) op klei op veen en klei.

Tot slot nog tips voor tijdens weidegang in de zomerperiode:

1. Blijf zelf scherp deze periode omdat snel je beweiding vastloopt
2. Probeer consequent te werken in je plan, koeien kunnen rond deze periode moeilijk met verandering omgaan (hittestress, etc.)
3. Probeer afwisselend te weiden en maaien en maak snel ruimte door niet te lang te wachten met maaien na het weiden.

Veel succes om de zomerdip te managen!

Voor meer informatie neem dan contact op met Wim Honkoop mail w.honkoop@ppp-agro.nl of tel 06-13522542

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling