Stikstofbodemoverschot in 2022 hoger door droogte

Het stikstofbodemoverschot op de Koeien & Kansen-bedrijven kwam in 2022 gemiddeld 17 kg N/ha hoger uit dan in 2021. Door deze stijging werd het gemiddelde doel van 2022 niet gehaald. De belangrijkste oorzaak voor de stijging is de lagere stikstofopbrengst van grasland. Dit kwam door de droogte in 2022.

Verschillende bronnen van stikstof

Het stikstofbodemoverschot op een bedrijf wordt berekend door de hoeveelheid stikstof die van de bodem afkomt (output) af te trekken van de hoeveelheid stikstof die naar de bodem gaat als meststof (input).

De belangrijkste bronnen van stikstof zijn drijfmest en kunstmest. Op bedrijven met veel beweiding komt van weidemest ook veel stikstof in de bodem. De bedrijven met veengrond hebben daarnaast te maken met aanvoer van stikstof uit het veen. Grasklaver of andere vlinderbloemigen binden juist stikstof uit de lucht. Daarnaast hebben alle bedrijven ook nog te maken met de depositie van stikstof uit de lucht.

Gewasopbrengsten bepalen output

Een gemiddeld Koeien & Kansen-bedrijf haalde in 2022 ongeveer 250 kg N per ha stikstof van het land af. Dat is ongeveer 12 ton ds per ha (vooral gras). De gewasopbrengsten en de stikstofgehalten van het gewas bepalen hoeveel stikstof wordt geoogst. Graskuil is hierbij het belangrijkst.

Hoger stikstofbodemoverschot dan in 2021

Het stikstofbodemoverschot in 2022 is bij de Koeien & Kansen-bedrijven gemiddeld 160 kg N/ha. Het gemiddelde doel van 151 kg N/ha is hiermee niet gehaald. Het overschot was 17 kg N/ha hoger dan in 2021, toen werd het doel wel gehaald.

Het gebruik van stikstof uit dierlijke mest en kunstmest is in 2022 iets hoger dan in 2021. De aanvoer van kunstmest daalde dan wel weer flink: de Koeien & Kansen-bedrijven strooiden gemiddeld 15 kg N/ha minder stikstofkunstmest.

Bij de output valt op dat er 5 kg N/ha meer stikstof uit weidegras is gewonnen. De output van stikstof met maïs en overige voedergewassen veranderde in 2022 nauwelijks ten opzichte van 2021.

De belangrijkste verandering in output was de stikstofproductie van graskuil. Deze was in 2022 gemiddeld 30 kg N/ha lager dan het jaar ervoor. De grasopbrengst daalde meer dan de kunstmestgift en had een grote invloed op het bodemoverschot in 2022. Om bij droogte het bodemoverschot te verlagen is het belangrijk niet teveel te bemesten, want het gras groeit door het watertekort minder goed.

Meer info

Zestien melkveehouders werken mee aan het project Koeien & Kansen. Wij begeleiden een groot deel hiervan. Wilt u meer weten over dit project? Neem dan eens een kijkje op de website koeienenkansen.nl. Daar leest u ook het volledige bericht over het stikstofbodemoverschot van 2022 met tabellen en grafieken: Hoger stikstofbodemoverschot op Koeien & Kansen-bedrijven in 2022.

Bron: Koeien en Kansen