Pilot druppelirrigatie Polsbroek

Project

Kan druppelirrigatie helpen om bodemdaling tegen te gaan in het veenweidegebied? In de Utrechtse veenweiden zoeken we samen met agrariërs en andere partners naar innovatieve maatregelen om bodemdaling en broeikasgasuitstoot te beperken. In de pilot ‘Druppelirrigatie Polsbroek’ onderzoeken we of deze techniek geschikt is als aanvullende maatregel.

Bodemdaling in Polsbroek

In het gebied Polsbroek werken agrariërs, gemeente Lopik en waterschap HDSR samen in een gebiedsproces, waarin bodemdaling als eerste thema is opgepakt. De gemiddelde bodemdaling in dit gebied ligt op 4 tot 6 millimeter per jaar. Dit zorgt niet alleen voor hogere kosten voor het waterbeheer, maar ook voor uitstoot van broeikasgassen zoals CO₂, methaan en lachgas.

Bekende maatregelen tegen bodemdaling, zoals waterinfiltratiesystemen (WIS) of het opzetten van het slootpeil, hebben niet overal voldoende effect of draagvlak. Daarom kijken we in deze pilot naar een nieuwe techniek: druppelirrigatie.

Druppelirrigatie in het veenweidegebied

Druppelirrigatie is een techniek waarbij via slangen onder de grond water gedoseerd wordt toegediend. In andere sectoren wordt deze techniek al succesvol gebruikt, maar de toepassing in veenweidegebieden is nog nauwelijks onderzocht. Het idee is dat druppelirrigatie de zomergrondwaterstand verhoogt, waardoor het veenpakket nat blijft en oxidatie wordt voorkomen.

Proefopzet op twee melkveebedrijven

Op twee melkveebedrijven in Polsbroek wordt een proefperceel van 1,5 hectare ingericht met druppelirrigatie. Elk perceel krijgt ook een referentieperceel zonder irrigatie. De irrigatie wordt op 30 cm diepte aangelegd, net onder het kleipakket. Beide systemen functioneren volledig off grid met behulp van zonnepanelen. De agrariërs bedienen het systeem zelf aan de hand van een protocol.

Monitoring, samenwerking en kennisdeling

Het Kennis Transfer Centrum (KTC) Zegveld verzorgt de monitoring. Automatische sensoren meten continu het grondwaterpeil en bodemvocht in de proef- en referentiepercelen. Daarnaast worden de grondwaterstanden handmatig gemeten. De pilot loopt in totaal vier jaar. Elk kwartaal worden de resultaten gedeeld en jaarlijks wordt een rapport opgesteld.

Deze pilot is ontwikkeld in samenwerking met HDSR, gemeente Lopik, provincie Utrecht, KTC Zegveld, Barth Drainage en Broere Irrigatie. Er is afstemming met andere partijen zoals het Veenweiden Innovatiecentrum (VIC) en het Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweiden (NOBV), zodat kennis gedeeld wordt en de resultaten elkaar versterken.

Waarom deze pilot?

Deze pilot draagt bij aan kennisontwikkeling over nieuwe manieren om bodemdaling te remmen. Door de techniek te testen in de praktijk, onder echte bedrijfsomstandigheden, krijgen we inzicht in de mogelijkheden én beperkingen van druppelirrigatie. Ook brengen we in beeld of deze techniek past in de bedrijfsvoering van melkveehouders in het veenweidegebied.